Nowa Wieś

Koniec, a może początek Polski. Dookoła góry, lasy, niewielka osada, a w niej, królująca nad wszystkim, ogromna bryła barokowego Kościoła. Kościół jest naprawdę wspaniały. Zaskakuje swoją wielkością i niezwykłością położenia, wyrasta całkiem niespodziewanie z otoczenia malutkich domków, ogrodów i pól. Jest to drugi co do wielkości kościół w całej Kotlinie Kłodzkiej, a jedyna okazała budowla sakralna położona poza obrębem miasta.

Kościół filialny, p.w. Wniebowzięcia NMP.

Obecny Kościół murowany, wznie¬siony w 1. 1703—51, rozbudowany w 1804 r. (wieże)
Według tradycji pierwszy drewniany Kościół w Nowej Wsi został wzniesiony w połowie XIV w. przez miejscowego chłopa w podzięce za uratowanie córki. Wkrótce Kościół ten p.w. św. Barbary zasłynął jako miejsce pielgrzymkowe. W 1486 r. pojawiła się wzmianka o drugim, również drewnianym Kościele p.w. św. Małgorzaty. Jeszcze w 1560 r. oba kościoły drewniane stały obok siebie.
Z1631 r. pochodzi interesujący opis Kościoła św. Barbary, który by 1 już popularnym miejscem pielgrzymkowym. Otóż podczas wojny 30-letniej. w 1622 r. doszło do znanych wydarzeń związanych z buntem chłopów w okolicy Bystrzycy Kłodzkiej. Tereny te pacyfikował pułk cesarski pod dowództwem hrabiego von Lichtesteina. który tak dal się we znaki chłopom, że podnieśli oni bunt i obiegli żołnierzy w mieście. Wówczas to starosta generalny Śląska, biskup wrocławski Karol Habsburg przy siał z odsieczą liczny oddział lisowczyków. Wojska pokonały chłopów w bitwie pod Bystrzycą Kłodzką i potem nastąpiły represje. Według przytoczonej kroniki "żołnierze polscy" mieli wówczas zrabować i zbezcześcić kościół w Nowej Wsi. W 1640 r. z fundacji hrabiego von Annaberga wzniesiono nowy, już murowany. Tak więc wojna 30-letnia przyniosła wsi znaczne zniszczenia ale Kościół w Nowej Wsi nadal słynął jako miejsce pielgrzymkowe i już wkrótce okazał się zbyt mały. W1654 r. dobra między leskie nabył hrabia Althann, który później uczestniczył w odsiecz) wiedeńskiej. Być może stąd wywodziła się kolejna legenda, jakoby w Wiedniu miał spotkać i zaprzyjaźnić się z jakimś księciem zbiegłym z tureckiej niewoli, który ślubował ufundować Kościół i Klasztor jako wotum za cudowne ocalenie. Podobno Althann przywiózł go do Międzylesia i wskazał Nową Wieś jako miejsce odpowiednie dla tej fundacji. To miało tłumaczyć znaczne rozmiary Kościoła, bowiem według tej legendy książę ów wzniósł Kościół, ale zmarł przed zbudowaniem Klasztoru. W rzeczywistości duży Kościół ufundował hrabia von Althann.
Zamierzał osadzić tu pijarów sprowadzonych z Pragi. Jednak Klasztoru już nie wzniósł z braku środków "Kościół poświęcono 15 sierpnia 1751 r. Później jeszcze wykańczano go i wyposażano aż do początku XIX wieku.
Architektura
Kościół w nowej Wsi jest zbudowany na rzucie krzyża łacińskiego. Dłuższe ramię krzyża tworzy nawa główna, zakończona wielobocznym prezbiterium, po obu stronach nawy ciągną się rzędy otwarty cli kaplic: krótsze ramię to nawa poprzeczna, tak zwany. „transept” zakończony bocznymi absydami Olbrzymie kolebkowe sklepienie pokryte jest przez piękną polichromią: sceny z życia świętych, postacie, motywy roślinne. Na ścianie częściowo zachowane obrazy olejne. Wnętrze Kościoła olśniewa bogactwem i przepychem form. Są tu elementy zarówno baroku jak i późniejszego stylu rokoko.
Ołtarz główny, przepiękne cztery ołtarze boczne, polichromowana drewniana ambona z postaciami czterech Ewangelistów, duży zespół barokowych i rokokowych polichromowanych rzeźb. Bogato zdobione konfesjonały. a nawet rzeźbione ławki - wszystko to tworzy harmonijne, monumentalne wnętrze o swoistym nastroju i
uroku. Elewacja kościoła jakby zaprzecza wnętrzu. Jest surowa, oszczędna: tylko fronton przykuwa uwagę barokową formą portalu, płynnością gzymsów, zwieńczenie ogromnych wież.

Legenda mówi że...
W niejasnych okolicznościach i skomplikowaną drogą przez Anglię, Wrocław i Krzydlinę Małą (podobno w wyniku zapisu testamentowego) w Nowej Wsi znalazł się welon królowej francuskiej Marii Antoniny, wykonany z koronki brabanckiej o długości 3.31 m. Miała go podobno na sobie w drodze na szafot i ofiarowała Spowiednikowi towarzyszącemu jej na miejsce egzekucji. Welon ten stal się największą miejscową atrakcją, dla jego oglądania przybywali liczni turyści. Przechowywany był w Kościele. W 1958 r. również w niewyjaśnionych okolicznościach został wywieziony i obecnie znajduje się w Niemczech. To wszystko sprawia, że kościół w Nowej Wsi jest bardzo interesującym zjawiskiem kulturowo - artystycznym związanym ze sztuką baroku i kulturą tego regionu. Obecnie świątynia nowowiejska jest na terenie Kotliny Kłodzkiej jedyną okazałą budowlą sakralną położoną poza obrębem miast. Nie można również nie zauważyć pewnej urokliwości usytuowania Kościoła.

Pokolenia naszych Przodków pozostawiły nam perlę swojej miłości do Boga i Człowieka przepiękną świątynie w Nowej Wsi, jedną z największych na Ziemi Kłodzkiej.
Przez lata nie była remontowana ani zabezpieczana i nieodwracalnie niszczała.
Postanowiliśmy zrobić wszystko, co w naszej mocy, aby uratować tę świątynię dla nas i dla przyszłych pokoleń. Od wielu lat trwa jej renowacja.

Szanowni Państwo!

Minione pokolenia w Nowej Wsi pozostawiły nam cenną perłę swojej miłości do Boga – jedną z najpiękniejszych i największych Świątyń na Ziemi Kłodzkiej.
Od dłuższego czasu Świątynia ta, nieremontowana, nieuchronnie niszczała.
Stąd też od chwili objęcia w 1988 roku funkcji proboszcza w parafii, dostrzegłem konieczność podjęcia remontu tego kościoła w trosce o jego ratowanie.
Zrozumieli to także parafianie, którzy niestrudzenie czynnie
włączyli się w to dzieło.
Jednak wielkość inwestycji przerasta nasze możliwości finansowe w niewielkiej parafii.
Dziękując serdecznie, ośmielam się prosić Parafian, Dobrodziejów i wszystkich Zwiedzających o dalszą pomoc na ratowanie tej świątyni.
Polecam wszystkich ofiarodawców Bogu.

Ks. proboszcz Jan Maciołek

Parafia św. Mikołaja
57-522 Domaszków, ul. Kolejowa 2
tel. 74 813 20 21

Konto parafii: Santander Bank w Bystrzycy Kłodzkiej 05 1090 2297 0000 0005 8800 9278